Σχιζοφρενείς "δολοφόνοι"

Κατά τον Μεσαίωνα υπήρχαν οι κήρυκες της δαιμονοληψίας.
Οι ψυχικώς πάσχοντες ήταν δαιμονισμένοι και έπρεπε να καούν, ώστε να λυτρωθούν (οι ίδιοι; η κοινωνία;) από το δαιμόνιο.
Στις μέρες μας η ψυχιατρική "κατάρτιση" της κοινής γνώμης βασίζεται περισσότερο σε νέους κύρηκες, όπως διάφοροι σκηνοθέτες, που εμπνεόμενοι από τη ζωή κάποιων κατά συρροήν δολοφόνων, μεταφέρουν "διαγνωστικά" συμπεράσματα μ' έναν ασφυκτικό μανδύα κινδυνολογίας.

Έτσι, μία από τις πρώτες ταινίες τρόμου με αντικείμενο τα εγκλήματα του Edward Gein γυρίστηκε το 1974 από τον Tobe Hooper με τίτλο "The Texas Chainsaw Massacre" και στην ελληνική του απόδοση ο τίτλος ήταν "Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι".
Ο όρος "Σχιζοφρένεια" πέρασε με πολλά τρομακτικά εφέ στη συνείδηση των θεατών ως κάτι σύμφυτο με πριόνι και ανθρωποσφαγή.

Η κοινή γνώμη ουδέποτε προβληματίστηκε για την ψυχοπαθολογία των τόσων δημίων και βασανιστών που όμως εκτελούν τα "καθήκοντά" τους κατ'εντολήν ανωτέρων "φυσιολογικών" ανθρώπων και που έδρασαν κατά τον Μεσαίωνα, αλλά και στα επόμενα χρόνια έως και στις μέρες μας.
Φαίνεται ότι όταν ο ακρωτηριασμός, η εκδορά και γενικώς η πρόκληση σωματικής βλάβης γίνεται μεθοδευμένα και για έναν "υψηλό" σκοπό τότε η ψυχοπαθολογία αθωώνεται.

Ακόμα και σήμερα ο όρος "τρελός" φέρνει στο νου του αδαούς εικόνες φρίκης και ανείπωτης σωματικής κακοποίησης.

Ενώ ένας άνθρωπος με παρανοειδή διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να "προκόψει" (πλουτίσει) στην κοινωνία με την καχυποψία και τη μνησικακία του προς τους άλλους, ο αποδιοπομπαίος τράγος γίνεται ένας πάσχων από σχιζοφρένεια με σοβαρή έκπτωση λειτουργικότητας.

Οι κατά συρροήν δολοφόνοι έχουν βεβαίως μια βαθιά ψυχοπαθολογία, η οποία όμως δεν ταυτίζεται κατ' ανάγκη με τη σχιζοφρένεια ούτε με τη μανία.

Μια επιστημονική προσέγγιση του ζητήματος βρίσκεται εδώ

Στην τελευταία φωτογραφία θ' ανεβάσω ένα φωτογραφικό στιγμιότυπο από διαμαρτυρία κατοίκων του Ευόσμου Θεσσαλονίκης το 2007 όταν σε προστατευόμενο οικοτροφείο της περιοχής εγκαταστάθηκαν άκακοι ψυχικώς πάσχοντες. Τα πράγματα εξομαλύνθηκαν όταν αργότερα η γνώση θεράπευσε τη φαντασία (των κατοίκων).

Διαχρονικότητα των στάσεων

Κωνσταντινούπολη στα 532 μ.Χ.
Αυτοκράτωρ στον θρόνο του παλατιού ήταν ο Ιουστινιανός και σύζυγός του η γνωστή Θεοδώρα.
Στην εποχή που αναφερόμαστε η αρματοδρομία ήταν ένα δημοφιλές άθλημα και οι φίλαθλοι χωριζόταν σε Πράσινους, Βένετους (γαλάζιους), Ρούσους (κόκκινους) και Λευκούς.
Οι ονομασίες προερχόταν από το χρώμα της στολής που φορούσε η αγωνιστική ομάδα αρματοδρομίας που υποστήριζαν.
Οι σύνδεσμοι των φιλάθλων είχαν και κάποια πολιτική δράση και οι ισχυρότεροι ήταν αυτοί των Πράσινων και των Βένετων.

Το πρώτο βήμα ήταν η σύλληψη ενός οπαδού των Πράσινων και ενός των Βένετων με την κατηγορία της δολοφονίας. Η ποινή ήταν θάνατος δι' απαγχονισμού.
Οι φίλαθλοι ζήτησαν την απαλλαγή των φυλακισθέντων και ο Ιουστινιανός αρνήθηκε.
Ακολούθησε εξέγερση αρχικά των φιλάθλων στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.
Η εξέγερση δυνάμωνε ολοένα, αφού πλήθος λαού μετείχε σ' αυτήν και όχι πλέον μόνο φίλαθλοι της αρματοδρομίας. Οι εξεγερμένοι στράφηκαν εναντίον του αυτοκράτορα λόγω των δυσβάστακτων φορολογικών μέτρων που είχαν επιβληθεί.
Ζητούσαν την απομάκρυνση του Έπαρχου των Πραιτωρίων, Ιωάννη Καππαδόκη, ο οποίος εξασφάλιζε με φορολογία τα έξοδα για τις επιχειρήσεις του Αυτοκράτορα.

Οι διαστάσεις της στάσης έγιναν ανεξέλεγκτες και η Κωνσταντινούπολη βρέθηκε στις φλόγες.
Στο Ιπποδρόμιο ο Υπάτιος, ένας ανιψιός του Αναστάσιου του Α' (πρώην αυτοκράτορα) ανακηρύχθηκε Αυτοκράτωρ, καθότι στη στάση μετείχαν πλέον και συγκλητικοί ενάντιοι στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού.
Ο Ιουστινιανός πίστεψε ότι έχασε τον έλεγχο και σκέφθηκε τη φυγή από την Κωνσταντινούπολη. Αναφέρεται ότι η αποφασιστικότητα της συζύγου του Θεοδώρας ήταν καθοριστική στο να τον αποτρέψει από τη φυγή.
Κατόπιν λαμβάνουν εντολή οι στρατηγοί Βελισάριος και Μούνδος οι οποίοι εγκλωβίζουν τους εξεγερμένους στο Ιπποδρόμιο.
Η στάση του νίκα λήγει με έναν αριθμό νεκρών που φθάνει τους 30.000.
Ο Υπάτιος εκτελέσθηκε.

Η ανατομία των γεγονότων θα μπορούσε να έχει τα παρακάτω κομβικά σημεία:
Α'. Στην αρχή ένα απλό γεγονός, χωρίς προφανή πολιτική σημασία (επεισόδια μεταξύ φιλάθλων).
Β'. Γενίκευση των αναταραχών. Προκύπτει ότι πίσω από τις διαφορές φιλάθλων υπάρχει μια ήδη συσωρευμένη δυσαρέσκεια για οικονομικά ζητήματα.
Γ' Καθαρά πολιτική διάσταση των γεγονότων. Εμπλοκή πολιτικών προσώπων και ανακύρυξη νέου αυτοκράτορα.
Δ'. Βίαιη καταστολή της εξέγερσης.

Αν δούμε τη σειρά των γεγονότων θα διαπιστώσουμε ότι είναι μάλλον επαναλαμβανόμενη.
Επικεντρώνομαι σε κάθε απλό γεγονός, χωρίς αρχική πολιτική σημασία, αφού η ιστορία διδάσκει ότι πίσω από την απλότητα μπορεί να κρύβονται άλλα καθαρά πολιτικά ζητήματα.
Η μελέτη της ιστορίας δεν μας οδηγεί με βεβαιότητα στην αλήθεια του παρόντος.
Σίγουρα όμως, μας εφοδιάζει με υποψίες που μας προστατεύουν από την εύπεπτη απλότητα των φαινομένων και φυσικά μιας ψευδούς (επίσης απλής) ερμηνείας.

Θα ήταν για κάποιους πιο επίκαιρο να γράφω για το απλό (ίσως) γεγονός της δολοφονίας του Mark Duggan και μια ραγδαία γενίκευση των αναταραχών στη σημερινή Βρετανία.
Με τον φακό του παρελθόντος κοιτώ το παρόν.
Νιώθω μια σιγουριά.

Παράδοξα

Δύο πράγματα θα καταθέσω που πολλές φορές τα είδα και ακόμα δεν έπαψαν να μου προκαλούν απορία.

Η στάση κάποιων "ένθερμων" χριστιανών.
Ενώ δηλώνουν απερίφραστα ότι πιστεύουν στην Ανάσταση, που σημαίνει ότι γι' αυτούς το οντολογικό ζήτημα είναι λυμένο, ζουν χωρίς να διαφέρουν από τους "άπιστους".
Το να βιώνει κάποιος την παρούσα ζωή στην προοπτική της Ανάστασης, αυτό θα τον έκανε (ευλόγως) διαφορετικό από τους υπόλοιπους. Δεν θα περίμενα από έναν τέτοιον να ερίζει επί καθημερινών μικροπραγμάτων.
Όμως δεν φαίνεται σε πολλούς που το δηλώνουν. Απορώ πώς γίνεται να ισχυρίζεται κάποιος ότι βρήκε το διαμάντι και να αναλώνεται με τις πενταροδεκάρες.
Μάλιστα, όταν κάποιος αμφισβητεί τα πιστεύω τους η συνηθέστερη απάντηση είναι ο θυμός, που ισχυρίζονται ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να έχει.
Η αντίφαση αυτή μου φαίνεται περισσότερο ανερμήνευτη από την ίδια την Ανάσταση.

Η συμφωνία μεταξύ αλλοεθνών εθνικιστών.
Σκέφτομαι ότι ο μεγαλύτερος εχθρός ενός εθνικιστή θα έπρεπε να είναι κάποιος αλλοεθνής ομοϊδεάτης του.
Από τη στιγμή που κάποιος θεωρεί όλους τους αλλοεθνείς σκουλήκια, τότε θα έπρεπε πάνω απ' όλα να εναντιώνεται σ' ένα αλλοεθνές "σκουλήκι" που βλέπει τους αλλοεθνείς με τον ίδιο τρόπο.
Ωστόσο έχω ακούσει εθνικιστές να χαίρονται όταν ακούν για την πολιτική άνοδο αλλοεθνών ομοϊδεατών τους.

Μάλλον κόβουμε και ράβουμε τα πράγματα κατά το συμφέρον.
Τα μεγάλα λόγια δεν μου αρέσουν. Ίσως όμως κάποιοι "ιδεολόγοι" δεν μπορούν να "ζήσουν" χωρίς αυτά.