Διαχρονικότητα των στάσεων

Κωνσταντινούπολη στα 532 μ.Χ.
Αυτοκράτωρ στον θρόνο του παλατιού ήταν ο Ιουστινιανός και σύζυγός του η γνωστή Θεοδώρα.
Στην εποχή που αναφερόμαστε η αρματοδρομία ήταν ένα δημοφιλές άθλημα και οι φίλαθλοι χωριζόταν σε Πράσινους, Βένετους (γαλάζιους), Ρούσους (κόκκινους) και Λευκούς.
Οι ονομασίες προερχόταν από το χρώμα της στολής που φορούσε η αγωνιστική ομάδα αρματοδρομίας που υποστήριζαν.
Οι σύνδεσμοι των φιλάθλων είχαν και κάποια πολιτική δράση και οι ισχυρότεροι ήταν αυτοί των Πράσινων και των Βένετων.

Το πρώτο βήμα ήταν η σύλληψη ενός οπαδού των Πράσινων και ενός των Βένετων με την κατηγορία της δολοφονίας. Η ποινή ήταν θάνατος δι' απαγχονισμού.
Οι φίλαθλοι ζήτησαν την απαλλαγή των φυλακισθέντων και ο Ιουστινιανός αρνήθηκε.
Ακολούθησε εξέγερση αρχικά των φιλάθλων στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.
Η εξέγερση δυνάμωνε ολοένα, αφού πλήθος λαού μετείχε σ' αυτήν και όχι πλέον μόνο φίλαθλοι της αρματοδρομίας. Οι εξεγερμένοι στράφηκαν εναντίον του αυτοκράτορα λόγω των δυσβάστακτων φορολογικών μέτρων που είχαν επιβληθεί.
Ζητούσαν την απομάκρυνση του Έπαρχου των Πραιτωρίων, Ιωάννη Καππαδόκη, ο οποίος εξασφάλιζε με φορολογία τα έξοδα για τις επιχειρήσεις του Αυτοκράτορα.

Οι διαστάσεις της στάσης έγιναν ανεξέλεγκτες και η Κωνσταντινούπολη βρέθηκε στις φλόγες.
Στο Ιπποδρόμιο ο Υπάτιος, ένας ανιψιός του Αναστάσιου του Α' (πρώην αυτοκράτορα) ανακηρύχθηκε Αυτοκράτωρ, καθότι στη στάση μετείχαν πλέον και συγκλητικοί ενάντιοι στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις του Ιουστινιανού.
Ο Ιουστινιανός πίστεψε ότι έχασε τον έλεγχο και σκέφθηκε τη φυγή από την Κωνσταντινούπολη. Αναφέρεται ότι η αποφασιστικότητα της συζύγου του Θεοδώρας ήταν καθοριστική στο να τον αποτρέψει από τη φυγή.
Κατόπιν λαμβάνουν εντολή οι στρατηγοί Βελισάριος και Μούνδος οι οποίοι εγκλωβίζουν τους εξεγερμένους στο Ιπποδρόμιο.
Η στάση του νίκα λήγει με έναν αριθμό νεκρών που φθάνει τους 30.000.
Ο Υπάτιος εκτελέσθηκε.

Η ανατομία των γεγονότων θα μπορούσε να έχει τα παρακάτω κομβικά σημεία:
Α'. Στην αρχή ένα απλό γεγονός, χωρίς προφανή πολιτική σημασία (επεισόδια μεταξύ φιλάθλων).
Β'. Γενίκευση των αναταραχών. Προκύπτει ότι πίσω από τις διαφορές φιλάθλων υπάρχει μια ήδη συσωρευμένη δυσαρέσκεια για οικονομικά ζητήματα.
Γ' Καθαρά πολιτική διάσταση των γεγονότων. Εμπλοκή πολιτικών προσώπων και ανακύρυξη νέου αυτοκράτορα.
Δ'. Βίαιη καταστολή της εξέγερσης.

Αν δούμε τη σειρά των γεγονότων θα διαπιστώσουμε ότι είναι μάλλον επαναλαμβανόμενη.
Επικεντρώνομαι σε κάθε απλό γεγονός, χωρίς αρχική πολιτική σημασία, αφού η ιστορία διδάσκει ότι πίσω από την απλότητα μπορεί να κρύβονται άλλα καθαρά πολιτικά ζητήματα.
Η μελέτη της ιστορίας δεν μας οδηγεί με βεβαιότητα στην αλήθεια του παρόντος.
Σίγουρα όμως, μας εφοδιάζει με υποψίες που μας προστατεύουν από την εύπεπτη απλότητα των φαινομένων και φυσικά μιας ψευδούς (επίσης απλής) ερμηνείας.

Θα ήταν για κάποιους πιο επίκαιρο να γράφω για το απλό (ίσως) γεγονός της δολοφονίας του Mark Duggan και μια ραγδαία γενίκευση των αναταραχών στη σημερινή Βρετανία.
Με τον φακό του παρελθόντος κοιτώ το παρόν.
Νιώθω μια σιγουριά.