Εθνική οικονομία: ο αποδιοπομπαίος τράγος

"Φταίει η εθνική μας οικονομία."
Αυτή είναι μια φράση που ακούγεται καθημερινά από το στόμα του νεοέλληνα.
Στην Ελλάδα που μας απέμεινε, δεν υπάρχει δραστηριότητα που θα αποτύχει και να μην πούμε ότι για μια ακόμα φορά φταίει η έλλειψη χρημάτων. Κανείς δεν θα ισχυριστεί ότι είμαστε μια χώρα που χαρακτηρίζεται πρωτίστως για τον πλούτο της, αλλά γίνεται αυτό να είναι υπεύθυνο για όλα μα για όλα;
Ένας φίλος μου έκανε διδακτορικό νομικής (και διακρίθηκε) σε προηγμένη ευρωπαϊκή χώρα.
Συζητώντας μαζί του έθεσα το ερώτημα που μ' απασχολούσε.

"Καλά, το να είναι κάποιος υποχεωμένος να βγει σε μια πλούσια χώρα για να κάνει διδακτορικό σε κάποιο τμήμα του πολυτεχνείου ή στην ιατρική το καταλαβαίνω. Απαιτείται εξοπλισμός που κοστίζει. Αλλά στη Νομική; Γιατί να πρέπει να φύγεις εσύ στο εξωτερικό και να μην ισχύει το αντίθετο. Να έρθει ο ευρωπαίος να κάνει στην Ελλάδα το δικό του και να μπορούμε κι εμείς να καυχιόμαστε για το ότι για επιστημονικούς τομείς που δεν χρειάζονται βαρύ εξοπλισμό είμαστε μια εστία έλξης των ξένων."

Άρχισε να μου εξηγεί. Για το τι θα πει να έχεις μια καλά οργανωμένη βιβλιοθήκη. Για το ότι ο επιστήμονας που θα κάνει το διδακτορικό του σε μια τέτοια χώρα δεν θα έχει την υποχρέωση να διαπληκτίζεται καθημερινά με ανθρώπους της γραφειοκρατίας, για το ότι τέλος πάντων, το μεγαλύτερο μέρος της σκέψης και του προβληματισμού του αφορούν το επιστημονικό κομμάτι του συνολικού έργου κι όχι τις προβληματικές διαδικασίες.
Μου εξήγησε, όσο γινόταν, την περιπλοκότητα της εργασίας του και την ανάγκη της καλά οργανωμένης πρόσβασης σε πηγές.
Ήταν εμφανές το ότι το πρόβλημα δεν είναι η αγορά των πολλών βιβλίων και περιοδικών, αλλά μιας τέτοιας ταξινόμησης που να μπορεί ο επιστήμονας να σκέφτεται το αντικείμενο μελέτης του κι όχι το πώς θα κινηθεί στους δαιδάλους της αδιαφορίας και της ανοργανωσιάς.

Προσωπική μου εμπειρία των τελευταίων ημερών σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης για ένα απλό τεχνικό ζήτημα με οδήγησε στο να χτυπάω μια σειρά από πόρτες γραφείων για να παίρνω την ίδια απάντηση: "Δεν είμαι ο αρμόδιος γι' αυτό που ζητάτε. Χτυπήστε την τρίτη πόρτα δεξιά...κ.λ.π."
Όλοι αυτοί οι υπάλληλοι πληρώνονται (χρήματα υπάρχουν), απλώς δεν συντονίζονται.

Η έννοια της οργάνωσης και της πειθαρχίας έχει δυστυχώς ταυτιστεί με καταπίεση, βασανιστήρια και γενικώς νομίζουμε ότι πλήττει την ελευθερία κι όχι ότι είναι κάτι που μπορεί να κάνει τη ζωή μας ευκολότερη και πιο δημιουργική.

Δεν υπάρχει στοιχείο πολιτισμικής παρακμής του δυτικού κόσμου που να μην το έχει υιοθετήσει ο νεοέλληνας. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα που έχουν οι ευρωπαίοι, η οργάνωση, δεν έτυχε προσοχής.

Να παραμορφώσω την εμφάνισή μου ώστε να μοιάζω με ανθρωπόμορφο κοκοράκι, ναι. Αφού έρχεται απ' έξω.
Να γίνομαι λιώμα απ' το ποτό τα σαββατοκύριακα σε clubs που μου τρυπούν τ' αυτιά κι αυτό σωστό. Ευρωπαϊκή συνήθεια.
Το να φορέσω σκουλαρίκι (άντρας είμαι) αυτό θα ήταν υπέρβαση και αποδοχή της ξενόφερτης προόδου.

Το να χρειάζομαι κάτι και να χτυπήσω μία πόρτα γραφείου βρίσκοντας τη λύση, αυτό είναι όνειρο θερινής, χειμερινής και πάσης νυκτός.

Ε, δεν φταίει η εθνική μας οικονομία για όλα.
Κάπου φταίνε και τα μυαλά μας.